Hoe ver je ook bent, je bent altijd online?
Heerlijk, de vakantie staat voor de deur. Nog even en je zit met je blote voeten in het warme zand naar de golven te turen, weg te dromen bij een goed boek, tot de zon zich langzaam laat zakken in de azuurblauwe zee. Of je trekt de bergen in, waar je na een intense klim vol voldoening de wereld aan je voeten ziet liggen. Je gaat compleet op in het moment en even ben je al je dagelijkse sores vergeten. Dit moment moet je vereeuwigen! Je ontgrendelt je smartphone… Maar nog voordat je je foto kunt maken, zie je in een ooghoek nieuwe e-mails in je in-box. Hoe laat je alles los als je altijd verbonden bent? En wat doet dit met de kwaliteit van je vakantie?
Afbeelding van pixabay (https://pixabay.com/nl/instagram-sociale-media-meisje-1451137/), CC0 (https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.nl)
Om hier achter te komen is het interessant om te weten hoe mensen zelf hun smartphonegebruik op vakantie ervaren. Uit interviews met 22 reizigers van verschillende leeftijden (21-57 jaar) en nationaliteiten, bleek dat men het fijn vindt om foto’s te kunnen maken en ervaringen te kunnen delen via sociale netwerken, maar dat het smartphonegebruik ook een aantal irritaties met zich meebrengt (Ayeh, 2018). Allereerst vonden de reizigers het zonde dat ze veel minder van de omgeving meekregen. Zelfs wanneer ze de smartphone gebruikten om de omgeving vast te leggen op foto, beleefden ze deze toch vooral via hun 5.5 inch schermpje, wat dan nogal in het niet valt bij het ouderwets om je heen kijken. Ook leidt het smartphonegebruik ertoe dat je minder bereikbaar bent voor de mensen met wie je samen reist, wat bij sommige reizigers tot onderlinge irritaties en conflicten leidde. En dat terwijl we vaak juist op vakantie gaan om nieuwe ervaringen op te doen en quality time met elkaar door te brengen.
Een andere reden voor veel mensen om op vakantie te gaan is om bij te komen van al het harde werk (Pearce, 2011). Dit lukt vooral goed wanneer we los kunnen komen van de dagelijkse sores, ons kunnen ontspannen, zelf kunnen bepalen wat we wanneer willen doen en ons persoonlijk kunnen ontwikkelen (Sonnentag & Fritz, 2007). Als we dan op ongevraagde momenten bestookt worden met berichten die ons herinneren aan werk en thuis, is dit mogelijk een stuk lastiger.
Langzaamaan verschijnen er enkele onderzoeken waarin gekeken wordt naar hoe goed mensen kunnen bijkomen van hun werk als zij wel of niet hun smartphone gebruiken. In een onderzoek bij 40 mensen met smartphone en 40 mensen zonder smartphone werd bijvoorbeeld op zes avonden (verspreid over twee werkweken) gevraagd om aan te geven hoe goed ze konden ontspannen en loskomen van het werk, konden doen waar ze zin in hadden en zich persoonlijk konden ontwikkelen (Derks, ten Brummelhuis, Zecic, & Bakker, 2014). Wat bleek? Vooral mensen die in hun dagelijkse leven geen duidelijke scheidslijn hadden tussen werk en privé (en die dus de meeste behoefte hebben om bij te komen), waren gevoelig voor smartphonegebruik. Degenen die géén smartphone gebruikten in de avonduren voelden zich meer ontspannen, meer in controle over wat ze wilden doen en beter in staat om zich persoonlijk te ontwikkelen, dan degenen die wel een smartphone gebruikten in de avonduren.
Geldt dit ook voor hoe goed we bijkomen tijdens vakanties? Een onderzoek onder 500 Taiwanese werknemers liet inderdaad zien dat de meesten (61,4%) het als vervelend ervoeren wanneer ze tijdens de vakantie via hun smartphone op de hoogte bleven van het werk. Ze gaven onder andere aan dat ze minder goed konden loskomen en ontspannen, en (bij een enkeling) dat de vakantieplannen zelfs wijzigden door wat er op het werk gebeurde (Chen, Huang, Gao, & Petrick, 2018).
Kun je je smartphone dus maar beter thuis laten als je op vakantie gaat? Dat ligt eraan! Hoewel de meerderheid van de mensen in bovenstaande onderzoeken inderdaad meer last dan lust lijkt te hebben van de smartphone, zijn er ook mensen die helemaal geen last ervaren (31,2%) of het zelfs fijn vinden (7,4%) om tijdens de vakantie op de hoogte te blijven van wat er op het werk gebeurt (Chen, Huang, Gao, & Petrick, 2018). Bovendien staat het onderzoek naar de effecten van smartphonegebruik tijdens de vakantie nog in de kinderschoenen. Toekomstig onderzoek zal moeten uitwijzen hoe we hier het beste mee om kunnen gaan. Voor nu kan het in elk geval geen kwaad om het avontuur eens echt aan te gaan en de smartphone op vakantie …eens een dagje uit te laten staan.
Referentielijst
- Ayeh, J. K. (2018). Distracted gaze: problematic use of mobile technologies in vacation contexts. Tourism Management Perspectives, 26, 31-38.
- Chen, C. C., Huang, W. J., Gao, J., & Petrick, J. F. (2018). Antecedents and consequences of work-related smartphone use on vacation: an exploratory study of Taiwanese tourists. Journal of Travel Research, 57, 743-756.
- Derks, D., ten Brummelhuis, L. L., Zecic, D., & Bakker, A. B. (2014). Switching on and off … : Does smartphone use obstruct the possibility to engage in recovery activities? European Journal of Work and Organizational Psychology, 23, 80-90.
- Pearce, Pearce, D. (2011). Travel motivation, benefits, and constraints to destinations. In Y. Wang, & A. Pizam (Eds.), Destination marketing and management: Theories and applications (pp. 39-52). Cambridge, MA: CAB International.
- Sonnentag, S. and Fritz, C. (2007). The recovery experience questionnaire: Development and validation of a measure for assessing recuperation and unwinding from work. Journal of Occupational Health Psychology, 12, 204–221.
