Pandemie

Een epidemie op wereldwijde schaal.

Paternalistisch model

de zorgverlener neemt de volledige verantwoordelijkheid voor de zorg en behandeling die de patiënt ontvangt, vanuit de aanname dat de zorgverlener weet wat het beste is voor de patiënt. Communicatie is vooral gericht op het vanuit de rol van medische autoriteit geruststellen van de patiënt. De patiënt krijgt geen inspraak en weinig informatie, waarbij er ook nauwelijks ruimte is voor de wensen en waarden van de patiënt

Patiëntgerichte zorg

de wensen en verwachtingen van de patiënt (en zijn naasten) zijn leidend voor de dagelijkse interactie met de zorgverlener. De patiënt wordt gezien als expert in zijn of haar eigen leven en vanuit die positie actief betrokken als medebehandelaar. Keuzes voor zorg en behandeling worden gezamenlijk gemaakt

Pensioenoverzicht

Sinds 2008 ligt in de Nederlandse Pensioenwet vastgelegd dat elke Nederlandse pensioenuitvoerder een jaarlijks overzicht verstrekt aan de pensioendeelnemers. Het doel van dit jaarlijkse Uniform Pensioenoverzicht (UPO) is om de werknemer meer inzicht te bieden in het opgebouwde pensioen bij de huidige werkgever. Ook ontvangen deelnemers eens in de vijf jaar een overzicht van pensioen opgebouwd bij vorig werkgevers.

Pensioenvoorbereiding

Onder pensioenvoorbereiding verstaan wij onder andere het verkrijgen van inzicht in de eigen pensioenwensen en pensioensituatie, het verzamelen van informatie over eventuele stappen die ondernomen kunnen worden en, indien nodig, het nemen van financiële beslissingen.

Percepties

Perceptie verwijst naar hoe iemand iets ervaart, beleeft, en beoordeelt. In dit artikel verwijst het naar hoe de werknemer de uitwisselingsrelatie met zijn/haar werkgever beoordeelt.

Persistentie

De mate waarin iemand grondig en geconcentreerd doorzet op een taak. Persistentie komt vooral tot uiting in de productie van veel ideeën binnen een beperkt aantal categorieën en domeinen en in een langere besteding aan de taak. 

Personen met hoogfunctionerend autisme

Personen met autisme met normale of bovengemiddelde intelligentie-scores

Persoonlijke fabel

Het gevoel extreem uniek te zijn, voortkomend uit het in gedachten uitvergroten van verschillen tussen zelf en anderen waardoor het lijkt alsof er maar weinig overlap is.

Persoonlijke identiteit

het onderdeel van iemands zelfconcept dat gebaseerdis op zijn/haar unieke individuele kenmerken.

Persoonlijke nostalgie

het terugverlangen naar dingen uit het unieke individuele verleden.

Persoonlijkheid

de karakteristieke manier waarop een persoon denkt, voelt en gedraagt.

Placebo

medicijn of behandeling zonder direct medisch effect / werkzame bestanddelen

Politiecellencomplex

een cellencomplex van de politie waar (voornamelijk) mensen verblijven die door de politie zijn aangehouden (gearresteerd) in verband met een lopend opsporingsonderzoek. Zij moeten bijvoorbeeld door de politie worden verhoord.

Populariteit

Cool, centraal en invloedrijk zijn in de klas

Positieve psychologie

Positieve psychologie is een stroming binnen de psychologie waarbij de aandacht wordt gericht op het versterken van positieve eigenschappen van de mens en optimaal functioneren.

Positron emission tomography (PET) scanning

techniek waarbij licht radioactieve glucose (suiker) wordt ingespoten en daarna met een scanner een computerbeeld wordt gemaakt van de plaatsen in het lichaam waar deze stof zich bevindt. Kan bijvoorbeeld gebruikt worden om na te gaan welke hersendelen al dan niet actief zijn.

Posttraumatische stressstoornis

Na een traumatische gebeurtenis (denk aan levensbedreiging, ernstig lichamelijk letsel of een bedreiging van de fysieke integriteit) zijn nachtmerries of flashbacks niet ongebruikelijk, evenals verhoogde spanning en onrust, en de neiging om herinneringen aan de gebeurtenis te vermijden. Vaak gaat dit vanzelf over. Bij een deel van de mensen houden de symptomen echter voor langere tijd aan. Dan spreken we van een psychische aandoening: posttraumatische stressstoornis.

Pragmatiek

Parapluterm voor verschillende vaardigheden waarbij rekening moet worden gehouden met de buitentalige context waarin een taaluiting wordt gemaakt. Enkele voorbeelden zijn: figuurlijk taalgebruik, humor of sarcasme begrijpen, de onderliggende bedoeling van een spreker snappen, cultuurgebonden gespreksregels toepassen (vb.: wie spreekt er eerst?), etc.

Preregistratie

Het vooraf vastleggen van onderzoeksvraag, hypothesen, onderzoeksvariabelen, procedure, aantal deelnemers, methode van dataverzameling, gebruik van statistische toetsen, en welke conclusies getrokken worden bij welke resultaten.

Preregistreren

Het officieel vastleggen van de onderzoeksvraag en onderzoeksmethode nog voor het onderzoek gestart wordt.

Prikkels opzoeken

spannende dingen willen doen, zoals regels overtreden, naar wilde feesten of middelengebruiken

PRIME theorie

Een psychologische theorie over motivatie, waarin identiteit een belangrijke rol speelt.

Principe van Co-constructie

Volgens het principe van co-constructieworden herinneringen tijdens gesprekken door de spreker en zijn sociale omgeving beïnvloed

Private zelf

Mensen met een private zelf zien zichzelf als een uniek persoon met individuele doelen, eigenschappen, vaardigheden en voorkeuren, onafhankelijk van anderen (Markus & Kitayama, 1991)

Prosociaal gedrag

gedrag dat zich richt op het welzijn van anderen (zoals helpen, delen, of steunen)

Psilocybine

Een psychedelische stof die voorkomt in magic mushrooms (paddo’s) en magic truffels.

Psychedelica

Drugs waardoor iemand de wereld anders ziet en meemaakt. Het besef van tijd en ruimte kan veranderen. Zo’n ervaring noemen mensen een trip. Daarom worden psychedelica ook vaak tripmiddelen (of hallucinogenen) genoemd.

Psychisch welzijn

een normale cognitieve, sociale en emotionele toestand van een persoon (Volksgezondheidenzorg, 2019).

Psychische problemen

problemen omtrent gevoelens en/of gedachten.

Psychologisch contract

Een psychologisch contract beschrijft de manier waarop werknemers hun arbeidsrelatie met hun werkgever beleven. Dankzij het psychologisch contract weten werkgever en werknemer wat ze aan elkaar hebben en wat bijvoorbeeld wel en niet gebruikelijk is om uit te wisselen zoals “loon in ruil voor arbeid” en “een compliment in ruil voor een goede prestatie”. Het gaat dus om het ruilrelatie waarin je expliciete verwachtingen zoals salaris en baanzekerheid, maar ook om impliciete of informele verwachtingen als waardering en ontwikkelingsmogelijkheden met elkaar ruilt.

Psychologische contractbreuk

Er is sprake van een psychologische contractbreuk wanneer een werknemer veronderstelt of ervaart dat zijn/haar werkgever faalt om één of meerdere verplichtingen na te komen; bijvoorbeeld wanneer een werknemer ervaart dat zijn/haar werkgever hem/haar geen promotie aanbiedt hoewel de werknemer veronderstelde dat dit een onderdeel vormde van zijn/haar psychologische contract.

Psychosociale problemen

is een combinatie van psychische en sociale problemen.

Psychotherapie

Gespreksbehandelmethode voor psychische stoornissen en problemen.

Publicatiebias

De vertekening die ontstaat als bij wetenschappelijk onderzoek de positieve resultaten wel, maar de negatieve of onduidelijke resultaten niet gepubliceerd worden.

Facebook